W 2020 roku mija 100 lat od zwycięskiej dla strony polskiej Bitwy Warszawskiej. Lata walki zbrojnej o wolność i niepodległość stanowią niewyczerpalne źródło inspiracji, jak i fascynacji przeszłością historyczną, również tą dotyczącą Gminy Porąbka. Ze źródeł można dowiedzieć się między innymi o bohaterskiej postawie Polaków walczących w armii austriackiej, którzy nie zważając na niebezpieczeństwo, przechodzili do polskich jednostek wojskowych m.in. do Błękitnej Armii gen. Hallera.

Założenia Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 pozwalają na upowszechnienie lokalnej wiedzy historycznej wśród mieszkańców, a także zachęcenie do pogłębiania wiedzy o przeszłości przodków.

Planowane działania podjęte w związku z Projektem wykraczają poza ramy podstawowej edukacji historycznej. Ich skala pozwala dotrzeć zarówno do mieszkańców całej Gminy (nie tylko dzieci i młodzieży uczącej się), jak również do osób z okolicznych miejscowości.

W ramach projektu planujemy trzy nowoczesne formy oddziaływania społecznego.

Pierwszą z nich jest przygotowywana w okresie wakacyjnym publikacja historyczno-edukacyjna. Prace nad nią obejmują przeprowadzenie kwerendy na terenie całej Gminy, dzięki której możliwe będzie zgromadzenie nieznanych dotąd materiałów źródłowych. Dodatkowo, korzystając z życzliwości mieszkańców, przeprowadzona zostanie ocena rodzinnych pamiątek związanych z okresem walki o niepodległość. Powstająca publikacja będzie wzbogacona o fotografie, a także skany dokumentów. Wszystko to zostanie opatrzone stosownym komentarzem. Projekt realizowany jest przez dr Martę Tylza-Janosz, historyczkę z naszej Gminy, mająca w swoim dorobku wiele publikacji związanych z regionem, a także Ignacego Kocembę, mieszkańca Gminy Porąbka, który hobbistycznie zajmuje się badaniem przeszłości i gromadzeniem materiałów historycznych.

Drugą formą jest mural upamiętniający walkę o wolność w latach 1914-1920. Przygotuje go słynny muralista, autor wielu projektów na terenie całej Polskim Maciej “Kamer” Szymonowicz. Dzieło powstanie na ścianie budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Porąbce, od strony Parku Pamięci, na którego terenie istnieją już obiekty historyczne związane z okolicą.

Trzecim wydarzeniem jest rekonstrukcja historyczna, która zostanie przygotowana i przeprowadzona przez Przemyskie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej “X D.O.K.” pod opieką prezesa stowarzyszenia Mirosława Majkowskiego. Inscenizacja patriotyczno-historyczna zostanie przeprowadzona w Kobiernicach, na terenie otaczającym XIX-wieczny dwór szlachecki, w którym w 1915 roku zakwaterowani byli żołnierze I Brygady Legionów Polskich. W przeszłości gościem dworku był również sam Józef Piłsudski.

Koordynatorem wszystkich prac jest Gminny Ośrodek Kultury w Porąbce. Uroczyste podsumowanie projektu oraz prezentacja efektów odbędzie się w pierwszej połowie października 2020 roku.

---
Program dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej”

fot. Droga do wolności mieszkańców Gminy Porąbka